Ευτυχώς είναι πολύ ασυνήθιστο για μια μαμά σκυλίτσα να μην μπορεί να μεγαλώσει μόνη της τα κουτάβια της. Το να αναλάβουμε εμείς αυτή την ευθύνη, να μεγαλώσουμε μια γέννα κουταβιών, είναι δικαίως αγχωτικό και απαιτεί πλήρη αφοσίωση για τις πρώτες 4 εβδομάδες της ζωής τους. Εάν είμαστε αντιμέτωποι με μια τέτοια κατάσταση, όπου πρέπει να φροντίσουμε νεογέννητα κουτάβια, θα πρέπει να επικοινωνήσουμε με τον κτηνίατρό μας, ώστε να μας συμβουλεύσει κατάλληλα.
Πότε χρειάζονται τα κουτάβια τη δική μας φροντίδα εξ’ ολοκλήρου;
Συνήθως, τα κουτάβια δεν χρειάζονται εξ’ ολοκλήρου φροντίδα από εμάς. Είναι σπάνιο για μια σκυλίτσα να μην είναι σε θέση να παράγει επαρκή ποσότητα γάλακτος, ωστόσο σε ορισμένες δυσάρεστες περιπτώσεις, εάν η μητέρα από τα κουτάβια έχει πεθάνει, είναι άρρωστη ή τα έχει εγκαταλείψει, εκεί πρέπει εμείς να αναλάβουμε δράση. Εάν μπορεί να βρεθεί μια ανάδοχη μητέρα, τότε αυτό είναι ιδανικό, καθώς τα κουτάβια θα ανατραφούν φυσικά. Μια ανάδοχη μητέρα μπορεί να είναι μια σκυλίτσα που είτε έχει χάσει τα δικά της μωρά, είτε έχει λίγα κουτάβια ή ακόμη και ένα υγιές θηλυκό που φέρνοντάς το σε επαφή με τα κουτάβια θα μπορεί να παράξει γάλα. Σε ορισμένες περιπτώσεις, ένα υγιές θηλυκό στα αρχικά στάδια της ψευδοκύησης με καθαρό μαστικό έκκριμα, εφόσον ο κτηνίατρός μας το θεωρεί κατάλληλο, θα μπορούσε να αποτελεί υποψήφια θετή μητέρα. Επίσης, εάν έχουμε μια πολύ μεγάλη γέννα με πολλά κουτάβια, η μητέρα μπορεί να μην είναι σε θέση να ταΐσει όλα τα κουτάβια, επομένως θα πρέπει να τα ταΐσουμε εμείς συμπληρωματικά με φόρμουλα γάλακτος, παρότι τα κουτάβια μπορούν να μείνουν με τη μητέρα τους θηλάζοντας σε διαφορετική χρονική στιγμή μεταξύ τους. Παράλληλα, ακόμα κι αν υπάρχει θετή μητέρα μπορεί να χρειαστεί να τα ταΐζουμε κι εμείς συμπληρωματικά.
Σημαντική παρατήρηση - εάν μια μητέρα δεν δέχεται και απορρίπτει ένα συγκεκριμένο κουτάβι από μια γέννα, υπάρχει μεγάλη πιθανότητα να αντιλαμβάνεται ότι δεν είναι υγιές και γι’ αυτό το απομακρύνει. Ακόμα κι αν δεν μας φαίνεται τίποτα μη φυσιολογικό σε αυτό το κουτάβι και ολοκληρώσουμε επιτυχώς την ανατροφή του μέχρι τον απογαλακτισμό, υπάρχει παρ’ όλ’ αυτά μεγάλη πιθανότητα να μην τα καταφέρουμε να το κρατήσουμε.
Πώς μπορώ να φέρω σε επαφή ορφανά κουτάβια με μια θετή μητέρα;
Θα πρέπει να είμαστε προσεκτικοί όταν θέλουμε να φέρουμε σε επαφή τα κουτάβια με μια υποψήφια ανάδοχη μητέρα. Η ανάδοχη μητέρα σκυλίτσα είναι πιο πιθανό να τα δεχτεί αν έχουν τη μυρωδιά της επάνω τους. Αυτό μπορεί να επιτευχθεί αφήνοντας τα κουτάβια να έρθουν σε επαφή με το κρεβατάκι που κοιμάται η υποψήφια θετή μητέρα ή κάποια κουβέρτα της. Σε αυτή την περίπτωση καλό είναι να μην τα πλύνουμε πρώτα γιατί θα χαθεί η μυρωδιά. Αφού, λοιπόν, γίνει αυτή η διαδικασία και τα κουτάβια αποκτήσουν τη μυρωδιά της μητέρας, μετά από σύντομο χρονικό διάστημα μπορούμε να τα φέρουμε σε επαφή με την ανάδοχη μητέρα. Θα πρέπει να επιβλέπουμε προσεκτικά όλη τη διαδικασία για να διασφαλιστεί ότι η σκυλίτσα δέχεται τα κουτάβια και δεν τα βλάπτει.
Τι πρέπει να ταΐσω τα νεογέννητα κουτάβια;
Υπάρχουν διαθέσιμες φόρμουλες γάλακτος για κουτάβια στην αγορά με σύνθεση που έχει διαμορφωθεί κατάλληλα, ώστε να προσομοιάζει στο μητρικό γάλα. Το αγελαδινό γάλα και τα υποκατάστατα ανθρώπινου μητρικού γάλακτος δεν συνιστώνται, καθώς η ποσότητα πρωτεΐνης, λίπους και υδατανθράκων διαφέρει από αυτή στο γάλα των θηλυκών σκύλων, ενώ παράλληλα μπορεί να μην είναι καλά ανεκτά από τον οργανισμό του ζώου.
Είναι σημαντικό να παρασκευάζουμε και να χρησιμοποιούμε τη φόρμουλα γάλακτος σύμφωνα με τις οδηγίες του κατασκευαστή. Η αποτυχία αύξησης βάρους και η αδράνεια αποτελούν ενδείξεις υποσιτισμού, ωστόσο και η υπερβολική σίτιση μπορεί να είναι εξίσου επικίνδυνη για ένα κουτάβι. Είναι σημαντικό να ελέγχουμε το βάρος των κουταβιών, καθώς όσο αυξάνεται θα πρέπει να προσαρμόζουμε αντίστοιχα και την ποσότητα του γάλακτος (η οποία θα αυξάνεται).
Τα κουτάβια θα πρέπει να αυξάνουν το σωματικό τους βάρος κατά 5-10% την ημέρα για τις δύο πρώτες εβδομάδες της ζωής τους. Η αποτυχία ανάπτυξης με αυτόν τον ρυθμό μπορεί να υποδηλώνει υποσιτισμό ή κακή υγεία. Είναι καλό να ζυγίζουμε κάθε κουτάβι κάθε μέρα και να κρατάμε ενδεικτικά ένα διάγραμμα ανάπτυξης, ώστε να παρακολουθούμε ότι όλα τα κουτάβια μεγαλώνουν καλά. Θα πρέπει να τα ζυγίζουμε την ίδια ώρα κάθε φορά, π.χ. λίγο πριν να φάνε και σίγουρα θα πρέπει να λαμβάνουμε υπόψη εάν το στομάχι και η ουροδόχος κύστη του κουταβιού είναι γεμάτα ή άδεια τη στιγμή της ζύγισης.
Πώς ταΐζω τα νεογέννητα κουτάβια;
Η φόρμουλα γάλακτος θα πρέπει να παρασκευάζεται εκ νέου κάθε φορά και να έχει θερμοκρασία που είναι καλά ανεκτή, κοντά στη θερμοκρασία σώματος.
Είναι πολύ σημαντικό να ταΐζουμε τα κουτάβια πολύ αργά, κρατώντας το κεφάλι τους ψηλά για να μπορούν να καταπιούν και να αποφευχθεί ο κίνδυνος εισρόφησης. Ο κτηνίατρός μας μπορεί να μας συμβουλέψει κατάλληλα σχετικά με τη διαδικασία.
Την πρώτη εβδομάδα της ζωής τους, ταΐζουμε τα κουτάβια χρησιμοποιώντας μια σύριγγα με μια προσαρτημένη πιπίλα. Το μπιμπερό μπορούμε να το χρησιμοποιήσουμε όταν τα κουτάβια θα έχουν αναπτύξει επαρκώς το αντανακλαστικό πιπιλίσματος.
Πρόσληψη πρωτογάλακτος
Το πρωτόγαλα είναι ένα ειδικό είδος γάλακτος που περιέχει μητρικά αντισώματα για την προστασία του κουταβιού κατά τις πρώτες εβδομάδες της ζωής του. Τα νεογέννητα κουτάβια που δεν έλαβαν επαρκή ποσότητα πρωτογάλακτος είναι λιγότερο πιθανό να επιβιώσουν. Το πρωτόγαλα λειτουργεί μόνο εάν καταναλωθεί τις πρώτες 12 ώρες μετά τη γέννηση. Μετά από αυτό το χρονικό διάστημα, το πεπτικό σύστημα του κουταβιού μεταβάλλεται περνώντας στη διαδικασία διάσπασης των αντισωμάτων, αντί να τα αφήνει να απορροφηθούν αυτούσια, όπως είναι απαραίτητο. Επίσης, μετά τις πρώτες 12 ώρες αρχίζει να περιορίζεται η παραγωγή πρωτογάλακτος από την μητέρα και μεταβαίνει στο στάδιο παραγωγής κανονικού γάλακτος.
Έτσι, αν είναι εφικτό, μπορούμε να προσπαθήσουμε να μαζέψουμε πρωτόγαλα και να το χορηγήσουμε σε κάθε κουτάβι εντός των πρώτων 12 ωρών μετά τη γέννησή του, σε περίπτωση που δυσκολεύεται να θηλάσει.
Πόσο συχνά πρέπει να ταΐζω τα κουτάβια;
Τα νεογέννητα κουτάβια πρέπει να ταΐζονται κάθε 2 ώρες από τη γέννησή τους έως την ηλικία των 7 ημερών. Από 8-21 ημερών αυτό μπορεί να μειωθεί σε κάθε 3 ώρες. Η ποσότητα γάλακτος σε κάθε τάισμα θα πρέπει να αυξηθεί αναλογικά σε αυτή τη φάση , ώστε να προσαρμοστεί η ημερήσια πρόσληψη σύμφωνα με τα μεσοδιαστήματα ταΐσματος. Στην ηλικία των 4 εβδομάδων ενδείκνυται τα κουτάβια να ταΐζονται κάθε 4 ώρες, ενώ σε αυτή την ηλικία εισάγεται και η στερεή τροφή στη διατροφή των κουταβιών. Μεταξύ της ηλικίας των 5-6 εβδομάδων μπορούμε να μειώσουμε αργά και σταδιακά την ποσότητα του γάλακτος που δίνουμε και να αυξήσουμε την ποσότητα της στερεάς τροφής, εφόσον όλα τα κουτάβια τρέφονται επαρκώς και παίρνουν βάρος. Μέχρι την 6η εβδομάδα τα κουτάβια θα πρέπει να έχουν απογαλακτιστεί πλήρως και να τρέφονται εξ ολοκλήρου με τροφή για κουτάβια.
Τι άλλη φροντίδα χρειάζονται τα νεογέννητα κουτάβια;
Τα νεογέννητα κουτάβια πρέπει να διατηρούνται καθαρά και στεγνά. Μετά το τάισμα θα πρέπει να καθαρίζουμε το στόμα τους με ζεστό νερό και ένα καθαρό πανάκι, σκουπίζοντας τα καλά, ώστε να είναι στεγνή η περιοχή. Το πιο σημαντικό είναι ότι πρέπει να ενθαρρύνουμε την ούρηση και την αφόδευση. Αυτό συνήθως συμβαίνει όταν η μητέρα γλείφει και διεγείρει τις γεννητικές περιοχές των κουταβιών. Μπορούμε να αναπαράγουμε αυτή τη συνθήκη τρίβοντας την περιοχή με ζεστό, υγρό βαμβάκι. Αυτό θα πρέπει να γίνεται κάθε 2-4 ώρες μέχρι την ηλικία των 3 εβδομάδων, όταν θα είναι σε θέση να ουρήσουν και να αφοδεύσουν οικειοθελώς.
Σε τι περιβάλλον πρέπει να κρατήσουμε τα κουτάβια;
Τα νεογέννητα κουτάβια δεν είναι σε θέση να ρυθμίσουν τη θερμοκρασία του σώματός τους. Πρέπει να φυλάσσονται σε κλειστό ελεγχόμενο χώρο με θερμοκρασία μεταξύ 25-30 °C, που δεν εκτίθεται σε ρεύματα. Επίσης, μπορούμε να τα κρατάμε ζεστά με τη χρήση μπουκαλιών με ζεστό νερό (καλά ανεκτή θερμοκρασία) τυλιγμένα σε πετσέτες, με θερμοφόρες ή λάμπες υπέρυθρων. Οι θερμοφόρες πρέπει να είναι σχεδιασμένες ειδικά για ζώα και να είναι τυλιγμένες σε πετσέτες ή να τοποθετούνται κάτω από τα κρεβατάκια των κουταβιών. Εάν χρησιμοποιηθούν λανθασμένα, υπάρχει κίνδυνος πρόκλησης εγκαύματος στα κουτάβια, καθώς μπορεί να φτάσουν σε θερμοκρασίες μέχρι και 50 °C. Οι λάμπες υπέρυθρων δεν πρέπει να τοποθετούνται απευθείας πάνω από τα νεογέννητα, ενώ πρέπει να βρίσκονται σε απόσταση τουλάχιστον 15 εκατοστών. Καλό είναι να έχουμε ένα θερμόμετρο δωματίου στο χώρο που έχουμε τα κουτάβια.
Τα καλύμματα που σκεπάζουμε τα κουτάβια πρέπει να είναι μαλακά και ζεστά, π.χ. πετσέτες/κουβερτάκια, και να πλένονται εύκολα. Μια πάνα είναι καλή επιλογή για να ξεκινήσει η εκπαίδευση του κουταβιού - από την ηλικία των 3 εβδομάδων κι έπειτα. Θα πρέπει, επίσης, το κρεβατάκι τους να είναι μαλακό και ζεστό.
Πως αναπτύσσονται φυσιολογικά τα κουτάβια;
Τα νεογέννητα κουτάβια μπορούν να κουνιούνται ελαφρώς σύροντας τα ποδαράκια τους μετά τη γέννηση, επομένως θα πρέπει να εμφανίζουν κάποια κινητικότητα, αν και πιθανά να κοιμούνται για λίγο εάν έχουν γεννηθεί με καισαρική, εξαιτίας της χρήσης αναισθητικού στη μητέρα, στο πλαίσιο της χειρουργικής επέμβασης. Θα αρχίσουν να στέκονται στα πόδια τους μετά την ηλικία των 10 ημερών. Μέχρι την ηλικία των 3 εβδομάδων τα κουτάβια θα πρέπει να μπορούν να περπατήσουν. Τα κουτάβια γεννιούνται με κλειστά μάτια. Γενικά τα ανοίγουν μεταξύ 10 -14 ημερών.
Τα κουτάβια χρειάζονται κοινωνικοποίηση;
Η κοινωνικοποίηση είναι πολύ σημαντική για όλους τους σκύλους. Αυτή η περίοδος πρέπει να ξεκινά από την ηλικία των 4 εβδομάδων στα κουτάβια. Είναι σημαντικό τα κουτάβια να συνηθίσουν τους προσεκτικούς χειρισμούς μας και να εγκλιματιστούν στους καθημερινούς θορύβους και τις γενικότερες συνθήκες μιας ρουτίνας. Θα πρέπει να συνηθίσουν για παράδειγμα την ηλεκτρική σκούπα, το πιστολάκι για το στέγνωμα των μαλλιών, το αυτοκίνητο, το πλυντήριο ρούχων κ.λπ. Η εξοικείωση με το περιβάλλον διαβίωσής τους, τα βοηθάει να μην φοβούνται αυτές τις δραστηριότητες, αλλά να τις θεωρούν μέρος της καθημερινότητάς τους.
Είναι επίσης καλή ιδέα τα κουτάβια να έρχονται σε επαφή με άλλα ζώα. Βεβαιωνόμαστε ότι όλα τα ζώα με τα οποία έρχονται σε επαφή είναι πλήρως εμβολιασμένα, υγιή και ότι δεν υπάρχει κίνδυνος να βλάψουν τα κουτάβια. Τα κουτάβια που τα μεγαλώνουμε εμείς παίρνοντας το ρόλο της μητέρας τους, γενικά δεν παρουσιάζουν μεγάλη ανοχή στις ασθένειες έως ότου εμβολιαστούν, επομένως είναι ζωτικής σημασίας όλα τα ζώα με τα οποία συναναστρέφονται να είναι απολύτως υγιή και κατάλληλα για να έρθουν σε επαφή. Η εκπαίδευση για την κοινωνικοποίηση των κουταβιών θα πρέπει να ενθαρρύνεται μόλις ολοκληρώσουν πλήρως το πρόγραμμα εμβολιασμού τους.
Σε ποια ηλικία μπορούν να εμβολιαστούν τα κουτάβια;
Τα κουτάβια μπορούν να εμβολιαστούν από την ηλικία των 6 εβδομάδων. Ο πρώιμος εμβολιασμός μπορεί να είναι επωφελής σε κουτάβια που έχουν ανατραφεί κυρίως από εμάς και δεν έχουν λάβει την απαιτούμενη προστασία που χρειάζονται από το μητρικό γάλα (ανεπαρκής πρόσληψη πρωτογάλακτος).
Εάν ανησυχούμε για κάτι, καλό είναι να επικοινωνήσουμε με τον κτηνίατρό μας. Τα νεογέννητα ζώα είναι πολύ ευαίσθητα και η υγεία τους κινδυνεύει άμεσα εάν οι ανάγκες τους δεν καλύπτονται πλήρως. Μετά τη γέννηση κάθε κουτάβι πρέπει να αυξάνει σταδιακά το βάρος του μέρα με τη μέρα – εάν δεν υφίσταται κάτι τέτοιο θα πρέπει να επικοινωνήσουμε με τον κτηνίατρο μας.
Πηγή: www.vetlexicon.com
Δημοφιλείς αναζητήσεις: Carnilove, Ολιστική Τροφή Σκύλου, Ολιστική Τροφή Γάτας, Σνακ, Λιχουδιές
